İstenmeyen etkiler

Yan etkiler, kontrollü gözlemlere (ilaç izleme) göre tedavi edilen hastaların % 1,l’inde hafif veya orta dereceli olarak meydana gelmiştir. Ciddi veya yaşamı tehdit

eden yan etkiler ve ölümler, çoğunlukla kadiyovasküer orijinli olarak meydana gelmektedir.

Durumu ağırlaştıran ana faktör olarak kardiyovasküler bozuklukla birlikte oluşan kardiyak arrestin başlıca özelliği, ölümlerin büyük çoğunluğunun enjeksiyon sırasında ya da 5-10 dakika sonra meydana gelmesidir. Bununla birlikte nadiren meydana gelen gecikmiş intolerans reaksiyonları, uygulamadan günler sonra bildirilmiştir. Literatürde, hipotansif kolaps ve şoku içeren bazı raporlar bulunmuştur. Klinik literatürlere dayanılarak konvansiyonel kontrast madde kullanımından dolayı bildirilen ölümlerin dağılımı; 1 milyonda 6,6’dan ( %0,00066 ) 10.000’de l’e ( % 0.01 ) değişmektedir.

Sıcaklık hissi gibi rahatsızlık reaksiyonlan çok yaygındır ( % 10 50 ). Bunlar,

dozajdan, kullanılan konsantrasyondan ve enjeksiyon yerinden bağımsızdır. Ağrı hisleri de yaygın olarak gözlenmiştir.

Allerji öyküsü olan hastalarda kontrast madde ile bildirilmiş advers reaksiyon insidansı, genel popülasyonun iki katıdır; kontrast maddeye karşı önceden reaksiyon öyküsü olan hastalarda, diğer hastalara kıyasla üç kat daha fazladır. Bununla birlikte kontrast maddeye karşı hassasiyet, tekrarlanan uygulamalarla artan bir şekilde ortaya çıkmaz.

Advers reaksiyonlar şu şekilde sınıflandırılabilir:

- Aşırı duyarlılık ya da anaflaktoid reaksiyonlar: Çoğunlukla hafif ya da orta derecelidir ve kaşıntı, deri döküntüleri, ürtiker ve rinit gibi belirtilerle seyreder. Bu belirtiler uygulanan dozdan ve uygulama yerinden bağımsız olarak oluşabilir ve kan basıncı düşüşü, taşikardi, dispne, solgunluk, şuurda azalma olarak tarif edilen semptomlarla birlikte seyreden bir şok gelişiminin ilk işaretleri olabilir. Fatal olgular rapor edilmiştir.

- Vazovagal reaksiyonlar: Sersemlik hissi ve hipotansiyondan senkopa kadar çeşitlilik gösteren, kontrast madde ya da röntgen prosedürünün kendisi ile ilişkilendirilen vazovagal reaksiyonlar.

- Kardiyolojik yan etkiler: Kardiyolojik kateterizasyon sırasında oluşan, EKG değişimleri, aritmi, koroner spazmla birlikte ileti sistemi bozukluklarını kapsayabilen kardiyolojik yan etkiler. Kontrast madde ya da röntgen prosedürünün kendisi ile ilişkilendirilen bu gibi kardiyolojik yan etkiler çok seyrek olarak bildirilmiştir.

- Nefrotoksik reaksiyonlar: Önceden mevcut böbrek hastalağı olan hastalarda, akut böbrek yetmezliğiyle seyreden nefrotoksik reaksiyonlar çok seyrektir. ( metformin ile etkileşim bilgileri için bkz. Bölüm 4.5 ).

- Sinir sistemi bozuklukları: Kontrast maddenin intra-arteriyel enjeksiyonu sonrasında oluşabilen, konfüzyon, görme bozuklukları, konvülsiyon ya da kriz gibi sinir sistemi bozukluklan. Bu belirtiler genellikle geçicidir ve birkaç saat içinde kendiliğinden azalır.

- Lokal reaksiyonlar: Enjeksiyon yerinde çok nadiren deri döküntüsü, şişme, enflamasyon ve ödem gibi lokal reaksiyonlar oluşabilir. Bu gibi reaksiyonlar, birçok olguda muhtemelen kontrast maddenin ekstravazasyonu nedeniyle oluşur. Uzatılmış paravazasyon, cerrahi tedavi gerektirebilir.

Aşağıdaki advers reaksiyonlar, klinik çalışmalarda Optiray uygulaması sonrasında ve pazarlama sonrası dönemde bildirilmiştir. Sıklıklar, kontrollü çalışmalarda bildirildiği gibi, aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır:

Çok yaygın (>1/10)

Yaygın ( >1/100 ila <1/10 )

Yaygın olmayan ( >1/1.000 ila <1/100 )

Seyrek (> 1/10.000 ila <1/1.000)

Çok seyrek ( <1/10.000 )

Bilinmiyor ( eldeki verilerden hareketle tahmin edilemiyor ).

Psikiyatrik bozukluklar

Çok seyrek: Amnezi ; anksiyete; somnolans

Sinir sistemi bozuklukları

Seyrek: Sersemlik; tremor; parestezi

Çok seyrek: Ajitasyon; konfüzyonel durum; bilinç kaybı; dezoryantasyon;

diskinezi; disfazi; hipoestezi; kas krampları; paraliz; konuşma bozuklukları; uyuşukluk

Göz hastalıkları

Çok seyrek: Konjunktivit ( göz iritasyonu, oküler hiperemi, gözlerde sulanma ve

konjunktiva şişmesini de içeren); geçici körlük görme bozuklukları

Kulak ve labirent bozuklukları

Çok seyrek: Tinitus

Kardiak bozukluklar

Seyrek: Taşikardi

Çok seyrek: Palpitasyon; aritmi; atrial fıbrilasyon; bradikardi; kardiyak arrest;

dolaşım bozuklukları; EKG değişiklikleri; ekstrasistol; kalp bloğu; ventriküler fıbrilasyon;

Vasküler bozukluklar

Seyrek: Hipotansiyon

Çok seyrek: Serebrovasküler bozukluklar; siyanoz; hipertansiyon; senkop; flebit;

vazodilatasyon; vazospazm; kan basıncı dalgalanması

Solunum sistemi, toraks ve mediastin hastalıkları

Seyrek: Larengeal spazm; ödem ve obstrüksiyon ( boğazda daralma ve stridoru

da içeren ); dispne; rinit ( hapşırma ve nazal konjestiyonu da içeren ); boğaz iritasyonu; öksürük

Çok seyrek: Apne; bronkospazm; hipoksi; larengeal ödem; farenjit; pulmoner

ödem;

Gastrointestinal bozukluklar

Yaygın olmayan: Bulantı; kusma

Seyrek: Tat alma bozukluğu; ağız kuruluğu

Çok seyrek: Sialoadenit; hiperasalivasyon; dilde ödem; disfaji; diyare;

Deri ve deri altı doku bozuklukları

Yaygın olmayan: Ürtiker

Seyrek: Eritem; prurit; döküntü

Çok seyrek: Anjiyoödem; toksik epidermal nekroliz

Kas-iskelet, bağ dokusu ve kemik bozuklujları

Çok seyrek: Kas spazmları; miyalji

Böbrek ve üriner bozukluklar

Seyrek: Miktürisyon aciliyeti

Çok seyrek: İnkontinans; akut böbrek yetmezliği; anormal böbrek fonksiyonu; BUN

artışı; oligüri; hematüri; kreatinin klerensinde azalma; nefropati

Genel bozukluklar ve uygulama yeri reaksiyonları

Çok yaygın: Sıcaklık hissi

Yaygın: Ağrı

Seyrek: Farenjial ödem; ürperme (titreyerek ürperme ve soğukluk hissini de

içeren ); baş ağrısı

Çok seyrek: Anaflaktik şok; yüz ödemi; periorbital ödem; ateş; ödem; solgunluk;

göğüs ağrısı; abdominal ağrı; enjeksiyon yeri reaksiyonları ( özellikle ekstravazasyon sonrası ağrı, eritem ve hemorajiden, nekroza kadar belirtileri içeren, vasküler tramva); astenik koşullar ( kırıklık, yorgunluk ve gevşemeyi de içeren ); anormal hissetme; terleme artışı

Optiray’in koroner arteriyografı ve ventrikülografı için kullanıldığı çift kör klinik çalışmalarda, ioversol enjeksiyonu ile oluşan elektrokardiyografık ve hemodinamik değişiklikler, diatrizoat meglumin ve diatrizoat sodyum’a kıyasla daha az sıklıkta ve daha az ciddiyette meydana gelmiştir. Koroner arter ve sol ventrikül ejeksiyonu sonrasında bradikardi, taşikardi, T dalgası amplitüdü, ST segment depresyonu, ST segment elevasyonu gibi elektrokardiyografık parametreler, diatrizoat meglumin ve diatrizoat sodyumla karşılaştırıldığında Optiray ile daha az etkilenmiştir.Aynı zamanda diğer konvansiyonel iyonik maddelere kıyasla Opiray’in kardiyak fonksiyonlar ve sistemik kan basıncında daha az değişikliğe yol açtığı gösterilmiştir. Bu değişiklikler; kalp debisi, sol ventriküler sistolik ve son diyastolik basınç, sağ ventriküler sistolik ve pulmoner arter sistolik basıncı, sistolik ve diyastolik kan basıncında azalmayı içerir.

Optiray için bildirilmiş bu advers reaksiyonlara ek olarak, diğer kontrast ajanlann kullanımı ile bildirilmiş advers reaksiyonlar ( ve herhangi bir suda çözünen iyotlu kontrast ajan ile de oluşması muhtemel ) şu şekilde sıralanmıştır; geçici veya daha az sıklıkta kalıcı görsel alan kayıplan, dissemine intravasküler koagülasyon.

Diğer reaksiyonlar, uygulama hatalarının sonucu olarak herhangi bir kontrast ajan kullanımı ile de oluşabilir. Bu reaksiyonlar; enjeksiyon yerinde hemoraji ya da psödoanevrizma, aksiller arter enjeksiyonu sonrasında brakiyal sinir felci, göğüs ağrısı, miyokard enfarktüsü ve hepatorenal kimya testlerindeki geçici değişiklikler şeklinde olabilir. Arteriyel tromboz, arteriyel plakların displasmanı, venöz tromboz, koroner damarların disseksiyonu ve geçici sinüs arresti, seyrek görülen komplikasyonlardır.